Euroregion

SYTUACJA GOSPODARCZA

W 2009 r. słowacka gospodarka po kilku latach bardzo dynamicznego rozwoju, odnotowała znaczny spadek, spowodowany skutkami światowego kryzysu ekonomicznego. Recesja wyniosła 4,8% (w cenach bieżących spadek o 5,8%). Rok 2010 przyniósł pozytywne sygnały. PKB, w porównaniu do 2009 roku, wzrósł w cenach stałych o 4% (w cenach bieżących 4,5%). Przyczyniło się do tego ożywienie w handlu zagranicznym, a także poprawa sytuacji gospodarczej u głównych partnerów handlowych Słowacji. Pozytywne tendencje odnotowano w produkcji przemysłowej (wzrost o ponad 20%), a zwłaszcza w jej głównych filarach tj. przemyśle samochodowym i elektrotechnicznym. Dobre wyniki zarejestrował także przemysł farmaceutyczny i chemiczny. Istotnym problemem gospodarki słowackiej w roku ubiegłym był wzrost deficytu finansów publicznych. Konsolidacja finansów publicznych stała się jednym z najważniejszych zadań ekonomicznych nowego rządu. Jednym z jego kroków mających wpływ na poprawę bilansu finansów publicznych była podwyżka VAT z 19% na 20%. Nadal skutki kryzysu odczuwają budownictwo, przemysł tekstylny, papierniczy, meblowy, turystyka oraz transport. Niekorzystna była sytuacja na rynku pracy.
Obroty handlu zagranicznego Słowacji były w 2010 r. wyższe o 22,1% w stosunku do 2009 r. i wyniosły 97,5 mld EUR. Eksport wzrósł o 24,1% i wyniósł 48,8 mld EUR, zaś import odnotował wzrost o 25,5% i wyniósł 48,7 mld EUR. Największymi odbiorcami słowackich towarów były Niemcy (19,3%0), Czechy (14,0%), Polska (7,3%), Francja, Węgry, Austria, Włochy oraz Rosja. Do głównych dostawców towarów na rynek słowacki zaliczamy: Niemcy (15,3%), Czechy (10,5%), Rosja (9,6%), Korea Płd, Chiny, Węgry oraz Polska (3,9%).
Od 2009 r. Słowacja odnotowuje bardzo niski napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Wg nieoficjalnych danych Narodowego Banku Słowacji w okresie 9 miesięcy 2010 r. na Słowacji ulokowano bezpośrednie inwestycje zagraniczne wartości 246,5 mln EUR. Nowy rząd w celu poprawy sytuacji zapowiada zmiany w systemie zachęt inwestycyjnych. W ostatnich latach prawie wszystkie inwestycje zagraniczne skierowane były do przemysłu samochodowego i elektrotechnicznego. W związku z powyższym rząd podjął działania zmierzające do przyciągnięcia inwestycji w branże o wysokiej wartości dodanej, zapewniające wysoki stopień przetworzenia produktów i zaawansowany poziom technologiczny. Najwięcej inwestycji w 2010 roku napłynęło z Holandii, Cypru, Niemiec, Austrii, Wlk. Brytanii i Francji.

Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne

 

	2008	2009	2010	2011	2012
PKB w mln euro	67,2	63,3	65,9	b.d.	b.d.
PKB (dynamika w %)	5,8	-4,8	4,0	3,5	4,4
PKB na 1 mieszkańca (tys. euro)	15,5	15,2	b.d.	b.d.	b.d.
Deficyt budżetu (w % PKB)	-2,1	-8,0	-7,9	-5,1	-4,6
Dług publiczny (w % PKB)	27,8	35,4	41,0	44,8	46,8
Inflacja (w %)	4,6	1,6	0,7	3,6	2,9
Stopa bezrobocia (w %)	9,6	12,1	14,4	14,0	13,3
Eksport (w mld euro)	47,7	39,7	48,8	41,2	44,4
Import (w mld euro)	48,4	38,5	48,7	42,5	45,4

Źródło: dane - Słowacki Urząd Statystyczny, Ministerstwo Finansów,
Słowacki Bank Narodowy, KE; * prognoza

 

PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA

Indeks produkcji przemysłowej Słowacji odnotował w okresie I - IX 2010r. międzyroczny wzrost o 19,8%.  Na wzroście ogólnej produkcji przemysłowej najbardziej odzwierciedlił się wzrost produkcji maszyn o 52,8%, środków transportu o 43,3%, produktów komputerowych, elektronicznych i optycznych o 21,20%, urządzeń elektrycznych o 19,0%, metali i konstrukcji metalowych o 17,9%. Spadek odnotowano w produkcji koksu i wyrobów ropopochodnych o 6,3%.
Przychody przemysłu międzyrocznie wzrosły o 19,7%, głównie na skutek wzrostu przychodów produkcji przemysłowej o 21,5%. Wzrost przychodów odnotowano także w dostawie energii elektrycznej i gazu (+ 11,7%) oraz dostawie wody i gospodarce odpadami (+ 7,2%). Spadek przychodów odnotowano w górnictwie (- 7,6%).

 

INWESTYCJE ZAGRANICZNE

Wg nieoficjalnych danych Narodowego Banku Słowacji w I półroczu 2010r. na Słowacji ulokowano bezpośrednie inwestycje zagraniczne wartości 768,9 mln EUR.

 

GŁÓWNE SEKTORY SŁOWACKIEJ GOSPODARKI

Spośród najważniejszych elementów składowych PKB w cenach stałych w okresie I-III kwartał 2010r. w porównaniu analogicznego okresu 2009r. wzrost zanotowały: pośrednictwo finansowe i branża nieruchomości o 10,7%, administracja państwowa, szkolnictwo, służba zdrowia i inne usługi o 9,1%, handel, hotelarstwo, restauracje i transport o 7,7%. Natomiast największe spadki zanotowały  rolnictwo i rybołówstwo o 12,7%, budownictwo o 3,7% oraz produkcja przemysłowa o 1,2%.
W ogólnej wartości PKB Słowacji w okresie styczeń - wrzesień 2010r.  największy udział wartościowy miały:

 produkcja przemysłowa    30,4%,
 handel, hotelarstwo, restauracje i transport   21,9%,
 pośrednictwo finansowe i branża nieruchomości  14,6%,
 administracja państwowa, szkolnictwo, służba zdrowia i inne usługi  12,7%,
 rolnictwo i rybołówstwo 4,6%,
 budownictwo  5,8%.

 

HANDEL ZAGRANICZNY

Według danych Słowackiego Urzędu Statystycznego, obroty handlu zagranicznego Słowacji za I-III kw 2010r. były o 23,4% wyższe, niż w analogicznym okresie roku poprzedniego i wyniosły 69,6 mld EUR.  Wartość eksportu wzrosła o 22,8% i  wyniosła 35,0 mld EUR,  a wartość importu zwiększyła się o 24,1% i wyniosła 34,6 mld EUR. Aktywne saldo handlu zagranicznego wyniosło 344,1 mln EUR.
Najwyższy deficyt  handlowy  w okresie styczeń - wrzesień 2010r. odnotowano  wobec Korei Południowej  (-2 699 mln EUR), Rosji  (-1 929 mln EUR), Chin (-1 332 mln EUR), Japonii (-519 mln EUR) oraz Tajwanu (-495 mln EUR).
Słowacja w okresie dziewięciu  miesięcy 2010r. miała dodatni bilans handlowy z krajami UE o łącznej wartości 6 704 mln EUR.

 

EKSPORT

Największymi odbiorcami słowackich towarów za I-III kw 2010 roku były Niemcy (19,4%), Czechy (13,9 %), Polska (7,3%), Francja (7,0%), Austria (6,7%), Węgry (6,5%), Włochy (5,8%), Rosja (4,0%), Wielka Brytania (3,7 %) i Holandia (2,9%). Na ww. 10 krajów przypadło 77,2% eksportu ogółem. Udział krajów UE w słowackim eksporcie wyniósł 84,6% i odnotował międzyroczny wzrost o 21,6%. Natomiast eksport do krajów OECD stanowił 86,2% słowackiego eksportu ogółem, odnotowując międzyroczny wzrost o 22,2%.  
Największy udział w eksporcie w okresie styczeń - wrzesień 2010r. miały wyroby przemysłu elektromaszynowego (55,6%) - głównie maszyny i urządzenia mechaniczne (33,2%) oraz środki transportu (21,3%), następnie wyroby metalurgiczne (12,9%), wyroby przemysłu chemicznego (8,5%), produkty mineralne (5,4%) oraz produkty przemysłu spożywczego (4,5%).
Największy wzrost wartości eksportu w międzyrocznym porównaniu odnotowano w przypadku środków transportu (o 1 605 mln EUR),  maszyn i urządzeń mechanicznych (o 1 397 mln EUR), metali nieszlachetnych i wyrobów z nich (o 1 224 mln EUR) oraz  tworzyw sztucznych i wyrobów z nich (o 572 mln EUR). Spadek wartości eksportu odnotowano jedynie w przypadku produktów pochodzenia roślinnego (o 19,6 mln EUR), tłuszczów i olejów (o 12,6 mln EUR).

 

IMPORT

Największymi dostawcami towarów na rynek słowacki w okresie dziewięciu miesięcy 2010r. były kraje: Niemcy (15,2%), Czechy (10,3%), Rosja (9,6%), Korea Południowa (8,0%), Chiny (5,6%), Węgry (4,2%), Polska (3,9%), Francja (3,7%), Włochy (3,2%) oraz Austria (2,5%). Na ww. 10 krajów przypadało 66,2% słowackiego importu ogółem. Udział krajów UE w słowackim imporcie stanowił 66,1% (międzyrocznie wzrost o 20,9%), natomiast do krajów OECD 62,3% (wzrost o 19,6%).
Największy udział w słowackim imporcie (podobnie, jak w eksporcie) miały wyroby przemysłu elektromaszynowego (45,3%) - głównie maszyny i urządzenia mechaniczne (30,3%) oraz środki transportu (11,8%), produkty mineralne (14,2%), wyroby przemysłu chemicznego (12,4%), produkty metalurgiczne (10,0%) oraz produkty przemysłu spożywczego (6,7%).
Największy wzrost wartości importu odnotowano w przypadku maszyn i urządzeń mechanicznych (o 2 003 mln EUR), produktów mineralnych (o 1 332 mln EUR), metali nieszlachetnych i wyrobów z nich (o 1 084 mln EUR) i środków transportu (o 820 mln EUR). Natomiast spadek wartości importu, i to nieznaczny, odnotowano w przypadku broni i amunicji (o 1 mln EUR).

 

POLSKO – SŁOWACKIE OBROTY TOWAROWE

Polsko - słowackie obroty towarowe (w mln EUR)

 

	2007	2008	2009	2010	Dynamika 2009=100	I - VI.2011	Dynamika 2010 =100
Eksport	2219,9	2851,6	2244,5	3255,2	145,0	1567,1	96,8
Import	2190,3	2700,5	2190,9	2768,4	126,4	1479,6	113,3
Obroty	4410,2	5552,1	4435,4	6023,6	135,8	3046,7	104,2
Saldo	+29,6	151,1	53,6	486,8	-	-	-

Źródło: DAP MG, * szacunek

W 2010 r. odnotowaliśmy  bardzo wysoką dynamikę wzrostu wymiany handlowej - wzrost o ok. 36%, w tym polskiego eksportu o ok. 45%. Jest to najwyższa dynamika obrotów towarowych Polski i polskiego eksportu wśród krajów UE. Słowacja staje się coraz ważniejszym partnerem gospodarczym Polski. Wg danych GUS, w 2010 r. RS była 11 partnerem handlowym Polski. Zajmowała 10 pozycję w polskim eksporcie oraz 12 pozycję w imporcie. Wg danych słowackich Polska zajmowała w słowackim eksporcie 3 miejsce po Niemczech i Czechach. W układzie terytorialnym słowackiego importu Polska zajmowała 7 pozycję.
Największe pozycje polskiego eksportu na Słowację w 2010 roku to: części do aparatury odbiorczej dla telewizji - 5,6%, części i akcesoria do pojazdów samochodowych - 5,1% ogółu eksportu, miedź rafinowana, stopy miedzi - 4,5%, aparatura odbiorcza do telewizji - 4,0%, koks i półkoks z węgla - 3,7%, węgiel, brykiety - 2,8%, energia elektryczna - 2,5%, miedź nierafinowana, anody miedziane - 2,3% oraz pozostałe sztaby i pręty z żeliwa, meble, art. budowlane z tworzyw sztucznych oraz konstrukcje stalowe.
Do najważniejszych pozycji polskiego importu należały: aparatura odbiorcza dla telewizji -10,8%, oleje z ropy naftowej, inne niż surowe - 9,8%, płaskie wyroby walcowane z żeliwa lub stali niestopowej, platerowane, powleczone lub pokryte -  6,7%, płaskie wyroby walcowane z żeliwa lub ze stali niestopowej, nieplaterowane, niepokryte ani niepowleczone - 5,2%, samochody osobowe i inne pojazdy mechaniczne - 4,9% oraz części do aparatury telewizyjnej, części i akcesoria do pojazdów samochodowych, opony pneumatyczne, maszyny do aut. przetwarzania danych i urządzenia do tych maszyn.
W I półroczu 2011 roku dynamika obrotów handlowych ze Słowacją znacznie osłabła- odnotowaliśmy spadek o ok. 3% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego.

 

POLSKO – SŁOWACKA WSPÓŁPRACA INWESTYCYJNO – KAPITAŁOWA
 
Skumulowana wartość bezpośrednich inwestycji Słowacji w Polsce na koniec grudnia 2009 r. wyniosła 121,8 mln EUR,  natomiast  wartość słowackich inwestycji w Polsce w 2009 roku wyniosła 26,4 mln EUR.Polskie inwestycje na Słowacji związane są głównie z dystrybucją towarów rynkowych (materiały budowlane, meble, artykuły rolno-spożywcze, tekstylia, obuwie, sprzęt gospodarstwa domowego) oraz z branżą samochodową. Największe polskie inwestycje dotyczą produkcji i dystrybucji napojów (Maspex Wadowice) oraz usług doradztwa komputerowego i sprzedaży oprogramowania (Asseco Poland, Comarch), jak też dystrybucji materiałów budowlanych i artykułów wyposażenia wnętrz (Merkury Market).

Według danych Urzędu Statystycznego Słowacji (SUS) polsko-słowackie obroty handlowe w okresie trzech kwartałów 2010r. osiągnęły wartość 3 894 mln EUR i były o 29,8% wyższe, niż w analogicznym okresie 2009r. Wartość polskiego eksportu na Słowację wyniosła 1.356 mln EUR i była wyższa o 30,6%, a wartość polskiego importu ze Słowacji wyniosła 2.538 mln EUR i była wyższa o 29,4% w porównaniu do trzech kwartałów  roku 2009. Ujemne dla Polski saldo wymiany handlowej było o 28,0% wyższe, niż w analogicznym okresie roku poprzedniego  i wyniosło 1 183 mln EUR.
Wg danych SUS w układzie terytorialnym słowackiego handlu zagranicznego w okresie trzech kwartałów 2010r., Polska zajmowała 7 pozycję w słowackim imporcie (udział 3,9%) oraz 3 pozycję w słowackim eksporcie (udział 7,3%).

 

EKSPORT

Największy udział w polskim eksporcie na Słowację w I półroczu 2010r. miały:

 

Wyszczególnienie	Wartość w mln EUR	Udział w %	Dynamika
wyroby przemysłu chemicznego	170	19,4	147,8
artykuły rolno-spożywcze	165	18,9	113,2
wyroby przemysłu elektromaszynowego	158	18,0	101,9
wyroby przemysłu metalurgicznego	138	15,7	136,4
produkty mineralne	112	12,8	161,0

wg danych Słowackiego Urzędu Statystycznego

 

Największymi pozycjami polskiego eksportu na Słowację w omawianym okresie były:

 

Wyszczególnienie	Wartość w mln EUR	Udział  w %	Dynamika
pozostały artykuły z tworzyw sztucznych	64	7,3	1384,8
części i akcesoria do pojazdów samochodowych	50	5,8	173,5
koks	45	5,2	1010,2
węgiel kamienny	41	4,7	97,2
meble do siedzenia	18	2,0	73,3
sery i twaróg	17	2,0	203,3
sztaby i pręty walcowane na gorąco z żelaza	16	1,9	421,3
oleje ropy naftowej	16	1,8	107,6
pozostałe meble i ich części	14	1,6	155,8
izolowane druty i kable	13	1,5	117,7

wg danych Słowackiego Urzędu Statystycznego

Największy wzrost eksportu odnotowano w przypadku cynku nieprzetworzonego (o 14,3 mln EUR), konstrukcji i części konstrukcji (np. mosty) (o 11,3 mln EUR), sztab i prętów walcowanych na gorąco z żelaza lub stali niestopowej (o 10,5%), cementu portlandzkiego lub innego (o 5,7 mln EUR), nowych opon pneumatycznych z gumy (o 5,5 mln EUR), pojazdów samochodowych do przewozu osób (o 4,9 mln EUR).
Największy spadek w przypadku drutów i kabli izolowanych (o 29,9 mln EUR), olejów ropy naftowej (o 27,3 mln EUR), kątowników, kształtowników i profilów ze stali niestopowej (o 23,6 mln EUR), koksu (o 19,2 mln EUR), pozostałych sztabów i prętów ze stali niestopowej (o 18 mln EUR).

IMPORT
 
Największy udział w polskim imporcie ze Słowacji miały:

 

Wyszczególnienie	Wartość w mln EUR	Udział w %	Dynamika
wyroby przemysłu elektromaszynowego	1182	41,5	113,9
wyroby metalurgiczne	614	21,6	69,4
wyroby przemysłu chemicznego	290	10,2	85,6
produkty mineralne	255	9,0	72,3
artykuły spożywcze	190	6,7	83,0

wg danych Słowackiego Urzędu Statystycznego

Do największych pozycji polskiego importu ze Słowacji należały:

wg danych Słowackiego Urzędu Statystycznego

 

 

Największy wzrost wartości importu odnotowano w przypadku urządzeń odbiorczych dla telewizji (o 178,6 mln EUR), urządzeń nadawczych do radiotelefonów i radiotelegrafów (o 36,5 mln EUR), aluminium nieprzetworzonego (o 35,4 mln EUR), obrabiarek (o 13,9% mln EUR) oraz urządzeń wideofonicznych (o 9,8 mln EUR).
Największy spadek w przypadku olejów ropy naftowej (o 87,9 mln EUR), żelazostopów (o 61,3 mln EUR), wyrobów walcowanych płaskich ze żelaza albo stali niestopowej walcowanych na gorąco (o 54,8 mln EUR), walcowanych płaskich ze żelaza albo stali niestopowej walcowanych na zimno (o 29,1 mln EUR) oraz drewna surowego (o 27,6 mln EUR). 

Zmiany w systemie wspierania inwestycji zagranicznych na Słowacji
         1 sierpnia 2011 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o pomocy inwestycyjnej nr 561/2007 Z.z., której celem jest uproszczenie systemu i zwiększenie poczucia bezpieczeństwa inwestycyjnego, wsparcie napływu inwestycji o wyższej wartości dodanej i tworzenia nowych miejsc pracy, zwiększenie dostępności pomocy dla małych i średnich przedsiębiorców oraz inwestorów krajowych. Nowelizacja opiera się o następujące zasady:
        Nowelizacja ustawy ma jednocześnie motywować do bardziej równomiernego rozmieszczenia inwestycji, czyli do inwestowania w regionach słabo rozwiniętych gospodarczo, szczególnie w regionach o wysokim bezrobociu i słabej infrastrukturze na wschodniej Słowacji.
      

IZBY:

Słowacka Izba Przemysłowo-Handlowa http://www.polskoslowackaizba.pl/
Słowacko-Polska Izba Handlowa www.spok.sk 
Słowacka Izba Przedsiębiorczości www.szk.sk

WAŻNE LINKI:

Polsko-Słowackie Centrum Wymiany Informacji Gospodarczej http://www.pkb.net.pl/projekty/projekty-zrealizowane/polsko-slowackie-centrum-wymiany-informacji-gospodarczej/
Polsko-Słowacki Portal Informacji Gospodarczych http://www.starostwo.nowy-sacz.pl/PSPG/pol.html
Portal biznesowy www.interbiznis.sk

 

WAŻNE KONTAKTY:

Wydział Polityczno-Ekonomiczny Ambasady RP w Bratysławie
814 91 Bratislava, Hummelova 4,
tel:  00421/2/59490211,
fax: 00421/2/5441 3184
www.bratyslawa.polemb.net/
e - mail: bratyslawa.amb.sekretariat@msz.gov.pl